یاسای سه‌ندیكای ده‌رمانسازه‌كانی هه‌رێمی كوردستانی عێراق
به ناوی خوای به‌خشنده‌و میهره‌بان
به ناوی گه‌له‌وه
ئه‌نجومه‌نی نیشتمانی كوردستانی عێراق
ژماره بڕیار: 20
مێژووی بڕیار: 4/11/1999
بڕیار
پشت به‌و ده‌سه‌ڵاته‌ی كه به پێی بڕگه (3)ی مادده (2) له یاسای ژماره (10)ی ساڵی 1997 پێمان دراوه له‌سه‌ر ئه‌و بنه‌مایه‌ی ئه‌نجومه‌نی نیشتمانیی كوردستانی عێراق له دانیشتنی رۆژی 2/1/1999 دا یاسا كاری كردووه، ئه‌م بریاره‌مان ده‌رهێنا.
یاسای ژماره (8)ی ساڵی 1999
یاسای سه‌ندیكای ده‌رمانسازه‌كانی هه‌رێمی كوردستانی عێراق
مادده‌ی یه‌كه‌م:
مه‌به‌ست له‌م گوزارشتانه‌ی خواره‌وه ماناكانی ته‌نیشتیانن بۆ مه‌به‌ستی ئه‌م یاسایه:
1- هه‌رێم: هه‌رێمی كوردستانی عێراق.
2- وه‌زیر: وه‌زیری ته‌ندروستی و كاروباری كۆمه‌ڵایه‌تی.
3- سه‌ندیكا: سه‌ندیكای ده‌رمانسازان.
4- ئه‌نجومه‌ن: ئه‌نجومه‌نی سه‌ندیكا.
5- نه‌قیب: نه‌قیبی ده‌رمانسازان.
6- ده‌رمانساز: هه‌ر ئه‌ندامێك له سه‌ندیكادا كه بروانامه‌ی له كۆلێژی ده‌رمانسازی به ده‌ست هێنابێ و له به‌كالۆیۆس كه‌مترنه‌بێ، یان له زانكۆیه‌ك كه له لایه‌ن ئه‌نجومه‌نی فێركردنی باڵاوه له كوردستانی عێراق دانی پیانرابێ.
7- ده‌ست دانه پیشه: ده‌ستدانی پیشه‌ی ده‌رمانسازی به پێی حوكمه‌كانی یاسای ده‌ستدانه پیشه.
به‌شی یه‌كه‌م
(دامه‌زراندن و ئامانجه‌كان)
(دامه‌زراندن)
مادده‌ی دووه‌م:
1- به پێی ئه‌م یاسایه سه‌ندیكایه‌ك داده‌مه‌زرێندرێ به ناوی سه‌ندیكای ده‌رمانسازی له هه‌رێمدا و كه‌سایه‌تیه‌كی مه‌عنه‌وی و سه‌ربه‌خۆی دارایی و به‌رێوه‌بردنی ده‌بێ، باره‌گاكه‌شی له پایته‌ختی هه‌رێم ده‌بێ و بۆی هه‌یه لق له ناوه‌ندی پارێزگاكانی هه‌رێمدا بكاته‌وه.
2- سه‌ندیكا له‌سه‌ر داواكاریه‌ك پێك ده‌هیێنرێ، كه ئه‌وانه‌ی پێشكه‌شی ده‌كه‌ن به لایه‌نی پسپۆر، له (15) كه‌س كه‌متر نه‌بن و، له حه‌وت ساڵیش كه‌متر نه‌بێ ده‌ستیان دانبێته ئه‌و پیشه‌یه و، به ده‌سته‌ی ئاماده‌كار داده‌نرێن بۆ به‌رێوه‌بردنی كاره‌كانی سه‌ندیكا تاكو هه‌ڵبژاردن ئه‌نجام ده‌درێ.
مادده‌ی سێیه‌م:
ئامانجی سه‌ندیكا هێنانه‌دی ئه‌مانه‌ی خواره‌وه:
1- به‌شداری كردن له پشتگیری كردنی حكومه‌تی هه‌رێم و سیسته‌می دیموكراسی و پشتگیری كردنی فیدرالیزم و چه‌سپاندن و په‌ره‌پێدانی.
2- هه‌وڵدان بۆ به‌رز كردنه‌وه‌ی راده‌ی زانستی و پیشه‌یی و كۆمه‌ڵایه‌تی ته‌ندروستی ئه‌ندامان.
3- رێكخستنی په‌یوه‌ندییه‌كانی ئه‌ندامان له‌گه‌ڵ یه‌كتریدا و له‌گه‌ڵ لایه‌نه حكومه‌تی و ئه‌هلیه‌كان له هه‌رێمدا و داكۆكی كردنی له مافه‌كانیان.
4- هاریكاری كردن له‌گه‌ڵ ده‌سته و دامه‌زراوه و كۆمه‌ڵه‌و سه‌ندیكاكانی تر له‌ناو هه‌رێمدا كه ئامانجه‌كانیان له‌گه‌ل ئامانجه‌كانی سه‌ندیكا یه‌ك ده‌گرنه‌وه.
5- زامن كردنی دوا رۆژی ئه‌ندامان له كاتی نه‌خۆشی و پیری و په‌ك كه‌وته‌یی دا.
6- رێكخستنی بنه‌مای ده‌ست دانه پیشه و چاودێری پیاده‌كردنی.
چوونه ناو سه‌ندیكا و ئه‌ندامێتی
مادده‌ی چواره‌م:
ئه‌ندام ده‌بێ ئه‌م مه‌رجانه‌ی لێ بێنه دی:
یه‌كه‌م: هاوڵاتی هه‌رێم بێ و تیایدا نیشته جێ بێ.
دووه‌م: به تاوانێكی ناسیاسی یا كه‌تنێكی ئابرۆبه‌ر سزا نه‌درابێت.
سێیه‌م: بڕوانامه‌ی له ده‌رمانسازی یا هاوتای ده‌رمانسازی به ده‌ست هێنا بێ كه له به‌كالۆریۆس كه‌متر نه‌بێ.
مادده‌ی پێنجه‌م:
یه‌كه‌م: چوونه ناو سه‌ندیكا به داواكارییه‌كی نووسراو ده‌بێ كه پێشكه‌ش به نه‌قیب ده‌كرێ و به‌ڵگه‌نامه پێویسته‌كانی پێوه ده‌لكێنرێت.
دووه‌م: داواكاری چوونه ناو سه‌ندیكا ده‌خرێته به‌ر ده‌می ئه‌نجومه‌ن له ماوه‌ی (15) رۆژ له مێژووی تۆماركردنه‌وه له سه‌ندیكادا و ئه‌نجومه‌ن له‌سه‌رییه‌تی له‌و ماوه‌یه‌دا بیبڕێنێته‌وه ئه‌گه‌ر ئه‌و ماوه‌یه‌ش تێپه‌ری و نه‌بڕاندرایه‌وه به قبوڵ كراو حسێب ده‌كرێ.
سێیه‌م: ئه‌نجومه‌ن بۆی هه‌یه داواكاری چووونه ناو سه‌ندیكا به بڕیارێكی هۆدار ره‌فز بكات، وه خاون داواكاریش بۆی هه‌یه له لای دادگای پێداچوونه‌وه‌ی هه‌رێمدا له ماوه‌ی (30) رۆژ له مێژووی ئاگاداربوونیه‌وه تانه‌ی لێ بدا، بڕیاری دادگاش بنبره.
مادده‌ی شه‌شه‌م:
یه‌كه‌م: ره‌سمی چوونه ناو سه‌ندیكا (200) دوو سه‌د دیناره و ره‌سمی به‌شداربوونی ساڵانه (100) سه‌د دیناره.
دووه‌م: ره‌سمی مۆڵه‌تدانی ده‌رمانخانه (به‌رپرسیاریه‌تی + ئیمتیاز) (250) دوو سه‌د و په‌نجا دیناره نیوه‌ی ده‌وام ساڵانه.
سێیه‌م: ره‌سمی مۆڵه‌ته‌دانی كردنه‌وه‌ی ده‌رمانخانه (به‌رپرسیاریه‌تی + ئیمتیاز) بۆ خانه‌نشیان (500) پێنج سه‌د دینار ده‌وامی ته‌واو ساڵانه.
چواره‌م: ره‌سمی مۆڵه‌تدانی كۆگای ده‌رمانی ئه‌هلی (به‌رپرسیاریه‌تی + ئیمتیاز) (1000) هه‌زار دینار.
مادده‌ی حه‌وته‌م:
یه‌كه‌م: غه‌یری ئه‌ندامانی سه‌ندیكا ئه‌وانه‌ی هه‌موو پابه‌ندییه‌كی خۆیان به گوێره‌ی ئه‌م یاسایه جێبه‌جێ كردووه نابێ ده‌ست ده‌نه پیشه‌ی ده‌رمانسازی.
دووه‌م: له‌سه‌ر فه‌رمانگه ره‌سمیه‌كان و نیمچه ره‌سمییه‌كان پێویسته وێنه‌یه‌ك له فه‌رمانی دامه‌زراندنی ده‌رمانساز بۆ سه‌ندیكا بنێرن.
مادده‌ی هه‌شته‌م:
1- نابێ ده‌رمانساز له هه‌رێمدا له یه‌ك مۆڵه‌تی ده‌رمانخانه‌ی زیاتر هه‌بێت.
2- پێویسته هه‌ر ده‌رمانخانه‌یه‌ك به‌رێوه‌به‌رێكی هه‌بیت.
3- خاوه‌ن مۆڵه‌ت به‌رێوه‌به‌ری ده‌رمانخانه‌كه‌ی ده‌بێ و نابێ ده‌رمانخانه‌یه‌كی تر به‌رێوه ببات.
4- نابێ ده‌رمانسازی مۆڵه‌ت پێدراو مۆڵه‌تی ده‌رمانخانه‌یه‌كی تری هه‌بێت.
5- ده‌رمانسازی دامه‌زراو له‌سه‌ر میلاكی زانكۆ دوای تێپه‌ر بوونی سێ ساڵ به‌سه‌رخزمه‌تكردنی له زانكۆدا ده‌كرێ ده‌رمانخانه بكاته‌وه، وه مافی هه‌یه له‌و ماوه‌یه‌دا كار له عیاده میللیه‌‌كان یان له قه‌زاو ناحییه‌كان بكا.
مادده‌ی نۆیه‌م:
ئه‌ندامانی سه‌ندیكا بۆیان هه‌یه ده‌رمانخانه‌ی ئه‌هلی یان كۆگای ده‌رمان دوای ده‌وامی ره‌سمی بكه‌نه‌وه ئه‌گه‌ر پله به پله‌ی (تدرج)ی پزیشكییان ته‌واو كردبێت، وه پشتگیری كرابێت له لایه‌ن وه‌زاره‌تی ته‌ندروستی و كاروباری كۆمه‌ڵایه‌تی یان ئه‌و فه‌رمانگه ته‌ندرستییه‌ی كه ده‌رمانساز له پارێزگا و قه‌زا و ناحیه‌كاندا كاری تیادا ده‌كات.
مادده‌ی ده‌یه‌م:
ده‌رمانساز بۆی نییه پیشه‌كه‌ی خۆی له‌گه‌ڵ پیشه‌ی نۆژداری و نۆژداری ددان و نۆژداری ئاژه‌ڵی به‌یه‌كه‌وه كۆبكاته‌وه، ئه‌وه‌ی ده‌رمانساز پێی هه‌ڵده‌ستێت له فریاكه‌وتنی سه‌ره‌تایی له كاتی رووداوی له ناكاو و به په‌له، به كارێكی ناشه‌رعی پیشه‌ی نۆژداری ناژمێردرێت.
مادده‌ی یازده‌یه‌م:
مه‌رجه‌كانی كردنه‌وه‌ی ده‌رمانخانه:
مۆڵه‌تدانی كردنه‌وه‌ی ده‌رمانخانه ده‌درێته ئه‌وانه‌ی ئه‌م مه‌رجانه‌ی خواره‌وه‌یان تێدایه:
1- ناونیشانی ده‌رمانخانه.
2- ناوی بازرگانی پشتگیری كراو له ژووری بازرگانیه‌وه.
به‌شی سێیه‌م
(پێكهاته‌كان)
مادده‌ی دوانزده‌م:
سه‌ندیكا پێك دێ له:
یه‌كه‌م: ده‌سته‌ی گشتی.
دووه‌م: ئه‌نجومه‌نی سه‌ندیكا.
سێیه‌م: لیژنه‌ی به‌رزه‌فتی (الانضباط).
چواره‌م: لقه‌كانی سه‌ندیكا له پارێزگاكان.
مادده‌ی سێزده‌یه‌م:
ده‌سته‌ی گشتی له تێكرای ئه‌ندامانی سه‌ندیكا پێك دێ، ئه‌وانه‌ی هه‌موو پابه‌ندییه‌كی خۆیان به گوێره‌ی ئه‌م یاسایه جێبه‌جێ كردوه به باڵا ترین ده‌سه‌ڵاتی سه‌ندیكا ده‌ژمێردرێ، هه‌ر به سێ ساڵ جارێك به بڕیاری ئه‌نجومه‌ن و بانگهێشتی نه‌قیب له ناوه‌ندی سه‌ندیكا كۆ دبێته‌وه، بۆ هه‌ڵبژاردنی نه‌قیب و شه‌ش ئه‌ندام و دووو ئه‌ندامی یه‌ده‌گ و ئه‌ندامانی لیژنه‌ی به‌رزه‌فتی ئه‌وانه‌ی زۆرترین ده‌نگیان به ده‌ست هێناوه، وه نیساب به ئاماده‌بوونی دوو له‌سه‌ر سێی ئه‌ندامانی ده‌سته‌ی گشتی ته‌واو ده‌بێ وه له كاتی ته‌واو نه‌بوونی نیساب دوای پانزه رۆژ له كۆبوونه‌وه‌ی یه‌كه‌م له هه‌مان كات و شوێندا هه‌ڵبژاردن ده‌كرێ، وه به ئاماده‌بوونی سێیه‌كی ئه‌ندامان نیساب به ته‌واو داده‌نرێ. وه به پێچه‌وانه‌وه‌ش ئه‌نجومه‌نی پێشوو بۆ خولێكی تریش به‌به‌رده‌وام له كاره‌كانی خۆی داده‌نرێ.
مادده‌ی چوارده‌یه‌م:
هه‌ر سێ ساڵ جارێك ده‌سته‌ی گشتی كۆبوونه‌وه‌یه‌ك ده‌كا بۆ ئه‌م مه‌به‌ستانه‌ی خواره‌وه:
یه‌كه‌م: گفتوگۆ و راستاندنی بوودجه و حیسابكاری دوماهی.
دووه‌م: چاوپیاخشاندن به‌و پێشنیارانه‌ی كه له باره‌ی هه‌مواركردنی یاسای سه‌ندیكاوه پێشكه‌ش كراون.
سێیه‌م: ئیقرار كردنی پێره‌وی ناوخۆ و هه‌موار كردنی.
ماده‌ی پانزده‌یه‌م:
یه‌كه‌م: ده‌كرێ ده‌سته‌ی گشتی بانگ بكرێ بۆ كۆبوونه‌وه نائاساییه‌كان له‌م بوارانه‌ی خواره‌وه‌دا:
1- به بڕیارێكی هۆدار له زۆربه‌ی ئه‌ندامانی ئه‌نجومه‌نه‌وه.
2- به داواكاریه‌كی نووسراوی هۆدار سێیه‌كی ئه‌ندامانی ده‌سته‌ی گشتی پێشكه‌ش به ئه‌نجومه‌نی ده‌كه‌ن، ده‌بێ ئه‌ویش بانگێشت ده‌ربهێنێ و كاتی كۆبوونه‌وه له ماوه‌ی (15) رۆژ له مێژووی گه‌یشتنی داواكاریه‌كه‌وه دیاری بكا.
دووه‌م: نابێ له كۆبونه‌وه نائاساییه‌كاندا باسی هیچ شتێك بكرێ ته‌نیا ئه‌و كارانه نه‌بن كه له به‌رنامه‌ی كاردا دانراون.
مادده‌ی شانزده‌یه‌م:
یه‌كه‌م: ئه‌ندام نابێ به‌شداری كۆبوونه‌وه‌كانی ده‌سته‌ی گشتی بكا ئه‌گه‌ر له رووی به‌رزه‌فتییه‌وه ده‌ستدانه پیشه‌ی لێ قه‌ده‌غه كرابێ.
دووه‌م: بڕیاره‌كان له كۆبوونه‌وه‌كانی ده‌سته‌ی گشتی به زۆرینه‌ی ده‌نگ ده‌رده‌چن و له كاتی یه‌كسانیشدا به‌و لایه‌دا ده‌له‌نگێ كه نه‌قیبی تێدایه.
مادده‌ی حه‌ڤده‌یه‌م:
ئه‌نجومه‌نی سه‌ندیكا پێك دێ له:
یه‌كه‌م: نه‌قیب، ده‌بێ موماره‌سه‌ی له پیشه‌كه‌یدا هه‌بێت كه له ده ساڵ كه‌متر نه‌بێت.
دووه‌م: شه‌ش ئه‌ندام به بریكاری نه‌قیبه‌وه‌ش ئه‌وانه‌ی كه له موماره‌سه‌كردنی پیشه‌كه‌دا له حه‌وت ساڵ كه‌متریان به‌سه‌ر نه‌بردووه.
سێیه‌م: ئه‌نجومه‌ن له نێوان ئه‌ندامه‌كانیدا به نهێنی بریكاری نه‌قیب و سكرتێر و خه‌زنه‌دارێك له یه‌كه‌م كۆبونه‌وه‌یدا هه‌ڵده‌بژیرێ.
چواره‌م: ئه‌نجومه‌ن به‌لایه‌نی كه‌مه‌وه هه‌ر مانگێ جارێك كۆبوونه‌وه ئاساییه‌كانی خۆی ده‌به‌ستێ، بۆیشی هه‌یه دانیشتنی نائاسایی به بانگهێشتی نه‌قیب یان به داواكاری سێیه‌كی ئه‌ندامانی ببه‌ستێت.
مادده‌ی هه‌ژده‌یه‌م:
یه‌كه‌م: نیساب به ئاماده‌بوونی زۆرینه‌ی ئه‌ندامان پێك دێت، بڕیاره‌كان به زۆرینه‌ی ده‌نگی ئاماده‌بوان ده‌رده‌چێ، له كاتی یه‌كسان بوونیدا به‌و لایه‌نه‌دا ده‌له‌نگێ كه نه‌قیبی تێدایه.
دووه‌م: ئه‌گه‌ر به هه‌ر هۆیه‌كه‌وه بێت شوێنی نه‌قیب چۆڵ بوو بریكاره‌كه‌ی شوێنی ده‌گرێته‌وه، له كاتی چۆڵ بوونی پله‌ی بریكار سكرتێر شوێنی ده‌گرێته‌وه.
سێیه‌م: به ده‌نگدانی نهێنی یه‌كێك له ئه‌ندامه ئه‌سلییه‌كان شوێنی نه‌قیب ده‌گرێته‌وه له كاتی چۆڵ بوونی پله و پایه‌كانی نه‌قیب و بریكاره‌كه‌ی و سكرتێردا.
چواره‌م: به‌مه‌به‌ستی هه‌ڵبژاردنی نه‌قیب ئه‌نجومه‌ن ده‌بێ بۆ كۆبوونه‌وه‌ی نائاسایی بانگهێشتی ده‌سته‌ی گشتی بكا له ماوه‌یه‌ك كه له دوو مانگ تێپه‌ر نه‌كا، به‌مه‌رجێك ئه‌و ماوه‌یه‌ی كه ماوه له شه‌ش مانگ كه‌متر نه‌بێت.
مادده‌ی نۆزده‌یه‌م:
ئه‌ندامی ئه‌نجومه‌ن به ده‌ست له كاركێشراوه ده‌ژمێردرێ ئه‌گه‌ر له ماوه‌ی (ساڵێكدا) به‌بێ عوزری ره‌وا له سێ دانیشتنی یه‌ك له دوای یه‌ك یاخود له پێنج دانیشتنی په‌راگه‌نده‌دا ئاماده نه‌بوو.
مادده‌ی بیست:
أ- ئه‌نجومه‌ن موماره‌سه‌ی ئه‌و تایبه‌تمه‌ندیانه ده‌كا:
1- كاركردن له پێناو هێنانه‌دی ئامانجه‌كانی سه‌ندیكا.
2- پێشكه‌ش كردنی پێشنیار له باره‌ی هه‌مواركردنی یاسای هه‌موار كردنی سه‌ندیكا.
3- جێبه‌جێ كردنی بڕیاره‌كانی ده‌سته‌ی گشتی.
4- دامه‌زراندنی كارمه‌ندان له سه‌ندیكا و دیاریكردنی كرێیه‌كانیان و به‌رز كردنه‌وه‌یان (ترقیتهم).
5- چاو پیاخشاندن به داواكاریه‌كانی چوونه ناو سه‌ندیكا.
6- ده‌ستنیشان كردنی نوێنه‌ری سه‌ندیكا له لیژنه ره‌سمیه‌كان و نا ره‌سمیه‌كاندا له كاتێكدا كه نه‌قیب نوێنه‌رایه‌تی ناكا.
7- هه‌واڵه كردنی ئه‌و كێشه و شكاتانه‌ی كه بۆی دێن، بۆ لێژنه‌ی به‌رزه‌قتی.
8- پێكهێنانی لیژنه‌ی لاوه‌كی بۆ هێنانه‌دی ئامانجه‌كانی ئه‌م یاسایه.
9- ئاماده‌كردنی بودجه و دامه‌زراندنی ژمێریارێكی یاسایی بۆ وردكاری و حیسابكاری دووماهی.
10- بڕیاردانی خۆ به خودان كردنی ماڵ و عه‌قار و قبوڵ كردنی له قه‌به‌ر كردن و پێبه‌خشین و مه‌رجه‌كانی قه‌رز كردن و پێشكه‌ش كردنی ده‌ست گرۆیی دارایی له نێوان ئامانجه‌كانی سه‌ندیكادا.
11- خۆ ئاماده كردن بۆ هه‌ڵبژاردن.
12- ته‌مه‌شا كردنی ده‌ست له كار كێشانه‌وه‌ی نه‌قیب یا بریكاره‌كه‌ی یا هه‌ر ئه‌ندامێكی ئه‌نجومه‌ن یان لیژنه‌كانی سه‌ندیكا به‌مه‌رجێك له یه‌كه‌م كۆبوونه‌وه‌دا بخرێته به‌ر ده‌م ده‌سته‌ی گشتییه‌وه.
13- مۆڵه‌ت به‌خشین به ده‌ستدانه پیشه.
14- دامه‌زراندن و به‌رێوه‌بردنی یانه‌ی سه‌ندیكا به گوێره‌ی یاسای كۆمه‌ڵه‌كان.
ب- ئه‌نجومه‌ن بۆی هه‌یه هه‌ندێ له ده‌ه‌سه‌ڵاته‌كانی بدا به نه‌قیب یان سه‌رۆكی لقه‌كان.
مادده‌ی بیست و یه‌كه‌م:
نه‌قیب ئه‌م ده‌سه‌ڵاتانه‌ی خواره‌وه ئه‌نجام ده‌دا:
یه‌كه‌م: سه‌رۆكایه‌تی كردنی كۆبوونه‌وه‌كانی ده‌سته‌ی گشتی ئه‌نجومه‌ن.
دووه‌م: نوێنه‌رایه‌تی كردنی سه‌ندیكا له لای ده‌زگاكانی دادوه‌ری و كارگێری و ده‌سته ره‌سمی و نیمچه ره‌سمی و ئه‌هلیه‌كان و كۆنگره‌كان، وه راستاندنی معامه‌له‌و ئه‌و به‌ڵگه‌نامانه‌ی كه تایبه‌تن به سه‌ندیكاوه، بۆی هه‌یه هه‌ندێ له ده‌سه‌ڵاته‌كانی بدا به هه‌ر یه‌كێ له ئه‌ندامانی ئه‌نجومه‌ن كه بیه‌وێ.
مادده‌ی بیست و دووه‌م:
یه‌كه‌م: لیژنه‌ی به‌رزه‌فتی له سه‌رۆك و دوو ئه‌ندام و ئه‌ندامێكی یه‌ده‌گ پێك دێ.
دووه‌م: لیژنه تایبه‌تمه‌نده به ته‌ماشاكردنی هه‌موو ئه‌و سه‌رپێچیانه‌ی كه له‌م یاسایه‌دا ده‌قی گرتووه، وه توێژینه‌وه له‌و كێشه و شكاتانه‌ی ده‌كا كه ئه‌نجومه‌ن بۆی هه‌واڵه ده‌كا، وه ده‌سه‌ڵاتی ئاراسته‌كردنی ئه‌م سزایانه‌ی خواره‌وه‌ی هه‌یه:
أ- وریاكردنه‌وه (الفات نظر).
ب- ئینزار.
ج- داخستنی ده‌رمانخانه یان كۆگای ده‌رمان بۆ ماوه‌یه‌ك كه له سێ رۆژ كه‌متر نه‌بێ و له هه‌فته‌یه‌كيش زیاتر نه‌بێ، له كاتی دووباره بونه‌وه‌شدا ده‌رمانخانه یان كۆگا بۆ ماوه‌ی (15) رۆژ داده‌خرێ وه پشكه ده‌رمانه‌كه‌شی بۆ ماوه‌ی مانگێك پێ نادرێت.
د- لیژنه‌ی به‌رزه‌فتی ئه‌و بنه‌مایانه پێره‌و ده‌كا كه له یاسای به‌رزه‌فتی كارمه‌ندانی ده‌وڵه‌تدا هاتووه.
مادده‌ی بیست و سێیه‌م:
بریاره‌كانی لیژنه‌ی به‌رزه‌فتی له لای دادگای ته‌میزی هه‌رێمدا له نێوان ماوه‌ی پانزده رۆژ له مێژووی ئاگادار كردنه‌وه به بڕیاره‌كه تانه هه‌ڵده‌گرن، بڕیاره‌كه‌شی بن بڕه.
مادده‌ی بیست و چواره‌م:
ده‌بێ ئه‌ندام له‌م كارانه‌ی خواره‌وه دوور بكرێته‌وه:
یه‌كه‌م: پشت گوێ خستن و كۆسپ هێنانه به‌ر پیاده‌كردنی ئه‌و یاسا و پێره‌وانه‌ی په‌یوه‌ندیدارن به سه‌ندیكاو، وه ئه‌و رێنماییانه‌ی كه ده‌ریان ده‌هێنێ.
دووه‌م: ده‌ست دانه پیشه به‌بێ نوێ كردنه‌وه‌ی به‌شداری ساڵانه و مۆڵه‌ت.
سێیه‌م: چاودێری نه‌كردنی ره‌وشتی پیشه‌یی و ناوبانگ زراندنی پیشه‌كه‌و كه‌رامه‌تی ئه‌و پیشه‌یه به گوێره‌ی ئه‌و بنه‌مایانه‌ی كه له پێره‌وی ناوخۆدا ده‌قیان گرتووه.
چواره‌م: هه‌ڵگرتنی سیفه‌تی به‌درۆی له‌قه‌بی پیشه‌یی یان سیفه‌تی پیشه‌یی یان ناراست، به‌پێی یاساو پێره‌وه به‌رقه‌راره‌كان.
پێنجه‌م: سنووردابه‌زارندنی ده‌ست دانه پیشه به گوێره‌ی ئه‌وه‌ی له پێره‌وی ناوخۆ و رێنماییه‌كان ده‌قی گرتووه كه سه‌ندیكا ده‌ریان ده‌چوێنێ.
مادده‌ی بیست و پێنجه‌م:
1- كاره‌كانی لق له لایه‌ن لیژنه‌یه‌كه‌وه به‌رێوه ده‌چێ كه پێك هاتووه له سێ ئه‌ندام و ئه‌ندامێكی یه‌ده‌گ، بۆ ماوه‌یه‌ك موماره‌سه‌ی پیشه‌كه‌یان كردبێت له سێ ساڵ كه‌متر نه‌بێ وه به ده‌نگدانی نهێنیش له لایه‌ن ئه‌ندامانی لقه‌وه هه‌ڵده‌بژێردرێن.
2- لیژنه له نێوان ئه‌ندامه‌كانی دا سه‌رۆكێك بۆ لق هه‌ڵده‌بژێرێ.
به‌شی چواره‌م
دارایی سه‌ندیكا
مادده‌ی بیست و شه‌شه‌م:
دارایی سه‌ندیكا له مانه پێك دێت:
یه‌كه‌م- ره‌سمی چوونه ناو سه‌ندیكا و به‌شداری ساڵانه.
دووه‌م- ره‌سمه‌كانی مۆڵه‌ت پێدانی كردنه‌وه‌ی ده‌رمانخانه‌كانه‌و كۆگاكانی ده‌رمانی ئه‌هلی.
سێیه‌م - ئه‌و پێبه‌خشینانه‌ی كه له لایه‌ن ره‌سمی و نیمچه ره‌سمیه‌كان پێشكه‌ش ده‌كرێن له‌گه‌ڵ و ئه‌و ته‌به‌روع و پێدانانه‌ی كه به ره‌زامه‌ندی لایه‌نه ره‌سمیییه‌كان له لایه‌نه‌كانی تره‌وه پێشكه‌ش ده‌كرێن.
چواره‌م- قازانجی ئاهه‌نگه‌كان و یانه‌كان.
مادده‌ی بیست و حه‌وته‌م:
میراتگرانی ده‌رمانساز خاوه‌نی مۆڵه‌تی ده‌رمانه‌كه بۆیان هه‌یه له مێژووی مردنی ده‌رمانسازه‌وه بۆ ماوه‌ی پێنج ساڵ سوود له مۆڵه‌ته‌كه وه‌ربگرن دوای دامه‌زراندنی به‌رێوه‌به‌رێك بۆ ده‌رمانخانه‌كه.
مادده‌ی بیست و هه‌شته‌م:
ده‌رمانساز بۆی هه‌یه دوای وه‌رگرتنی مۆڵه‌ت له سه‌ندیكا، شیكردنه‌وه‌ی ده‌رمانسازی و كیمیاوی و (نه‌خۆشی- كیمیاوی) له باتی ده‌رمانسازی بكا، دوای ته‌واوكردنی خولێكی تاقیگه‌یی كه له لایه‌ن وه‌زاره‌تی ته‌ندروستییه‌وه مۆله‌تی پێ درا بێت.
مادده‌ی بیست و نۆیه‌م:
ده‌رمانسازی مه‌شق كردوو بۆی هه‌یه له دوای ده‌وامی ره‌سمی له ده‌رمانخانه ئه‌هلییه‌كان ئیش بكا، وه به‌رپرسێتی وه‌ربگرێ ته‌نها پێش ئه‌وه‌ی به (تدرج) بوونی پزیشكی بگا دوای وه‌رگرتنی ره‌زامه‌ندی سه‌ندیكا و ئه‌و فه‌رمانگه‌یه‌ی كه له‌وێدا كار ده‌كا.
مادده‌ی سی:
كار به هیچ ده‌قێك ناكرێ له‌گه‌ڵ حوكمه‌كانی ئه‌م یاسایه‌دا هاودژ بێ.
مادده‌ی سی و یه‌ك:
ده‌بێ وه‌زاره‌ته تایبه‌تمه‌نده‌كان حوكمه‌كانی ئه‌م یاسایه جێبه‌جێ بكه‌ن.
مادده‌ی سی و دوو:
ئه‌م یاسایه له رۆژی بڵاوكردنه‌وه‌ی له رۆژنامه‌ی ره‌سمیدا جێبه‌جێ ده‌كرێ.
جوهر نامق سالم
سه‌رۆكی ئه‌نجومه‌نی نیشتمانی كوردستانی عێراق
هۆیه پێویسته‌كان
له ئامانجه‌كانی بزاڤی رزگاری خوازی كوردی كه رابه‌ری نه‌مر (مسته‌فا بارزانی) سه‌ركردایه‌تی كرد، گه‌یشتنی گه‌لی كورد بوو به هه‌موو مافه‌كانی به تێكرای توێژه‌كانیه‌وه، له‌به‌ر گرینگی رۆڵی سه‌ندیكاكان و به تایبه‌تی سه‌ندیكای ده‌رمانسازان و رۆڵیان له پێشكه‌ش كردنی باشترین خزمه‌تگوزاری بزیشكی بۆ هاوڵاتیان و پێویستی گه‌یاندنیان به ئاستی پیشه‌یی له هه‌رێمدا وه گه‌یشتنیان به پێشكه‌وتنی شارستانی له چوارچێوه‌ی سیسته‌می فیدراڵیدا كه ئه‌نجومه‌نی نیشتمانی كوردستانی عێراق بڕیاری له‌سه‌ر داوه له سایه‌ی حكومه‌تی هه‌رێمی كوردستان و سیسته‌می دیموكراسی و هه‌مه‌لایه‌نه‌كه‌مان له پێناو چه‌سپاندن و په‌ره‌پێدانی كیانی كوردستانیمان له‌سه‌ر ئه‌و بناغه‌ی كه ناومان بردن، پێویستی كرد كه ئه‌م یاسایه ده‌ربهێنرێ.
